Dün (30 Temmuz 2025) Rusya’nın Kamçatka Yarımadası açıklarında meydana gelen 8.8 büyüklüğündeki şiddetli deprem, Pasifik’te büyük bir tsunami paniğine yol açtı. Japonya genelinde milyonlarca kişi tahliye edilirken, kıyılarda gözlenen dev dalgaların yanı sıra yürek burkan görüntüler de yaşandı: çok sayıda balina, tsunami dalgalarının etkisiyle karaya vurdu.
Dün sabah saatlerinde Kamçatka Yarımadası açıklarında kaydedilen 8.8 büyüklüğündeki deprem, Japonya’da büyük çaplı bir alarma neden oldu. 20 kilometre derinlikte gerçekleşen bu deprem, Pasifik Tsunami Uyarı Merkezi’nin (PTWC) geniş çaplı bir tsunami uyarısı yayınlamasına yol açtı. Uyarı, Rusya, Meksika, ABD’nin Alaska ve Hawaii eyaletleri ile Pasifik Adaları’nı da kapsasa da, depremin merkez üssüne yakınlığı nedeniyle Japonya en büyük riski taşıyan ülke oldu.
Japonya Meteoroloji Ajansı (JMA), depremin ardından Pasifik kıyı şeridi boyunca 3 metreye kadar yükselebilecek tsunami dalgaları beklentisiyle en yüksek seviyede uyarı yayınladı. Bunun üzerine, ülkenin 21 farklı eyaletinde yaşayan yaklaşık 2 milyon 11 bin kişi tahliye edildi. Yetkililer, riskli bölgelerde oturanları acilen yüksek arazilere çıkmaya ve güvenli binaların çatı katlarına sığınmaya çağırdı. Birçok bölgede halkın panik yapmadan ancak hızla tahliye talimatlarına uyduğu gözlemlendi. Sahil güvenlik ekipleri ve yerel yönetimler, tahliye sürecini koordine etmek için yoğun çaba sarf etti.
Beklenen tsunami dalgaları, uyarının yayınlanmasından kısa süre sonra Japonya kıyılarına ulaşmaya başladı. Iwate eyaletindeki Kuji limanında 1.3 metreye kadar yükselen dalgalar, bölgedeki liman yapılarına ve kıyı şeridine küçük çaplı da olsa zarar verdi. Hokkaido eyaletindeki Hanasaki limanı ve Tokyo’nun güneyindeki Hachijo adasındaki Yaene limanında ise 80 santimetrelik dalgalar kaydedildi. Ülkenin birçok farklı noktasında, boyları 20 ila 70 santimetre arasında değişen daha küçük tsunami dalgaları da görüldü. Dalgaların kıyıya ulaşmasıyla birlikte, limanlardaki tekneler sallandı ve bazı balıkçı tekneleri sürüklenme tehlikesi atlattı.
Tsunami endişesi, Japonya’nın günlük yaşamını ve ekonomisini derinden etkiledi. Pasifik kıyı şeridini takip eden birçok tren hattında seferler durduruldu veya gecikmeler yaşandı. Ulaştırma ve lojistik ağları büyük ölçüde sekteye uğradı. Bununla birlikte, 19 eyaletteki 455 postane ve Japonya’nın önde gelen perakende zincirlerine ait 580 şube, çalışan ve müşteri güvenliğini sağlamak amacıyla geçici olarak kapatıldı. Bu durum, bölgedeki ticari faaliyetleri de yavaşlattı.
Kamçatka depremiyle oluşan tsunami dalgalarının en trajik sonuçlarından biri, Pasifik Okyanusu’nda yaşayan deniz canlıları üzerindeki etkisi oldu. Japonya’nın doğu kıyılarına, özellikle Iwaki ve Chiba sahillerine, çok sayıda balina karaya vurdu. Dalgaların şiddetiyle yönünü şaşıran veya sürüklenen balinaların cansız bedenleri, sahilleri doldurdu. Bu yürek burkan görüntüler, felaketin sadece insanları değil, doğal yaşamı da nasıl derinden etkilediğini bir kez daha gözler önüne serdi. Çevre aktivistleri ve balıkçılık örgütleri, karaya vuran balinalar için kurtarma ve inceleme çalışmalarına başladı.
Daha önceki büyük tsunamilerde yaşanan Fukuşima Nükleer Santrali felaketi nedeniyle, bu tür durumlarda santralin güvenliği en öncelikli konular arasında yer alıyor. Kamçatka depremi sonrası, Fukuşima Nükleer Santrali’nde görevli işçilerin güvenlik amacıyla tahliye edildiği bildirildi. Japonya Atom Enerjisi Kurumu (JAEC), santraldeki radyasyon seviyelerinde anormal bir artış olmadığını ve tesisin durumunun kontrol altında olduğunu duyurdu. Bu durum, önceki felaketten çıkarılan derslerin hayata geçirildiğini gösterdi.
Şu an itibarıyla, Japonya’daki tüm tsunami uyarıları kaldırılmış durumda. Ülke, depremin ve tsunami riskinin yol açtığı paniği atlatmaya çalışırken, yetkililer sismik aktiviteyi ve olası artçı sarsıntıları yakından takip etmeye devam ediyor. Halk, normal yaşantısına dönmeye başlarken, deprem ve tsunamiye karşı her an hazırlıklı olmanın önemi bir kez daha ortaya çıktı.